Khí hóa lỏng là các khí được làm lạnh đến trạng thái lỏng thông qua quá trình làm lạnh hoặc nén, thường được lưu trữ trong các bình chứa đặc biệt với nhiệt độ rất thấp hoặc áp suất cao. Các khí này được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp, từ y tế, thực phẩm, sản xuất, đến năng lượng. Dưới đây là các loại khí hóa lỏng phổ biến trong công nghiệp:
1. Oxy lỏng (O₂)
- Tính chất: Oxy lỏng được sản xuất bằng cách làm lạnh oxy khí tới nhiệt độ thấp (dưới -183°C), nơi nó chuyển từ trạng thái khí sang trạng thái lỏng. Oxy lỏng có mật độ năng lượng cao và rất dễ cháy khi tiếp xúc với các chất dễ cháy.
- Ứng dụng:
- Y tế: Oxy lỏng được sử dụng trong bệnh viện, phòng cấp cứu, và tại nhà cho bệnh nhân bị khó thở.
- Công nghiệp: Dùng trong các quá trình luyện thép, sản xuất thủy tinh, hàn cắt kim loại, và các ứng dụng trong ngành hóa chất.
- Hóa học và môi trường: Dùng trong các phản ứng hóa học yêu cầu oxy hoặc trong xử lý nước và khí thải.
2. Nitơ lỏng (N₂)
- Tính chất: Nitơ lỏng được sản xuất bằng cách làm lạnh nitơ khí xuống dưới nhiệt độ -195,8°C. Nó không có màu, không mùi, và không độc, là một trong những khí hóa lỏng được sử dụng rộng rãi nhất.
- Ứng dụng:
- Làm mát và bảo quản: Nitơ lỏng được sử dụng để làm mát và bảo quản các mẫu sinh học, tế bào, và mô trong các phòng thí nghiệm hoặc ngân hàng tế bào.
- Công nghiệp chế biến thực phẩm: Nitơ lỏng được sử dụng để làm đông nhanh thực phẩm, giúp bảo quản chúng lâu dài mà không làm mất đi chất lượng.
- Chế tạo và sản xuất: Nitơ lỏng còn được sử dụng trong quá trình sản xuất vi mạch, các ứng dụng xử lý nhiệt trong sản xuất kim loại, và trong các hệ thống làm mát siêu tốc.
3. Argon lỏng (Ar)
- Tính chất: Argon là khí trơ, không mùi, không màu và không độc. Khi làm lạnh đến -185,8°C, argon chuyển sang trạng thái lỏng.
- Ứng dụng:
- Hàn và cắt kim loại: Argon lỏng được sử dụng trong các quy trình hàn kim loại và cắt plasma, đặc biệt trong việc bảo vệ hồ quang hàn.
- Sản xuất thủy tinh và chế tạo kim loại: Argon lỏng giúp tạo ra môi trường không phản ứng trong các lò nung, giúp sản xuất thủy tinh và kim loại không bị oxy hóa.
- Công nghiệp điện tử: Trong các công đoạn như phún xạ kim loại, argon lỏng được sử dụng để tạo lớp phủ mỏng và ổn định.
4. Carbon Dioxide lỏng (CO₂)
- Tính chất: CO₂ lỏng được sản xuất khi làm lạnh hoặc nén khí CO₂ dưới nhiệt độ -78,5°C, khi đó khí CO₂ chuyển thành dạng rắn (đá khô) hoặc lỏng, tùy vào áp suất.
- Ứng dụng:
- Công nghiệp thực phẩm: CO₂ lỏng được sử dụng trong công nghiệp nước giải khát để làm mát và carbonat hóa các sản phẩm như soda, bia.
- Chế tạo và gia công kim loại: CO₂ lỏng còn được dùng trong các ứng dụng làm mát trong ngành công nghiệp chế tạo máy móc, gia công kim loại, và phun cát.
- Điều trị y tế: CO₂ lỏng có thể được sử dụng trong việc đông lạnh các mô tế bào trong các liệu pháp cryotherapy.
- Đông lạnh và bảo quản thực phẩm: Đá khô (CO₂ rắn) và CO₂ lỏng đều được sử dụng trong việc đông lạnh thực phẩm nhanh chóng và bảo quản
